13 Haziran 2012 Çarşamba

Son Delikanlı: D.H. Lawrence


   David Herbert Richards Lawrence' ı yaşamış son delikanlı olarak lanse etmemin sebebi, sadece kendisinden altı yaş büyük ve üç çocuk sahibi Bayan Freida' ya aşık olup onunla Almanya' ya kaçması değil, aynı zamanda ütopik görünse de istediği ama zaten gerçekleştiremediği yaşam şekli, dünyadan maddi beklentisi ve bir şiirinde ele aldığı, devrimi yapmanın sebebine dair eğlenceli yaklaşımı. Sırayla bakalım şimdi.


   Edebiyat araştırmacısı Mina Urgan, Lawrence' ın dünyanın çeşitli ülkelerine yaptığı yolculukların arkasındaki gerçeği, bir inceleme kitabında şöyle açıklıyor:


   "...Lawrence' ın asıl istediği, sürekli yolculuk etmek değil, sanayi toplumu ve para çıkarları üstüne kurulu düzenden kaçıp, çok uzaklarda, ıssız bir bölgeye temelli yerleşmekti. Orada, tam anlaşabileceği kadınlı erkekli aşağı yukarı yirmi otuz kişiden oluşan bir koloni kurmaktı. Bu grubun üyeleri arasında "bir çeşit komünizm" olacak; yaşamak için gereken her şey, eşit bir biçimde aralarında bölüşülecekti. Lawrence, Musevi arkadaşı Kotelansky' nin dinsel şarkılarında duyduğu Rananim adını uygun bulmuştu bu koloniye. Avrupa' da böyle ıssız bir yer bulunamayacağına göre, Amerika kıtasına yerleşeceklerdi. Lawrence, ideal koloniyi, ilkin Florida' da, bir yıl sonra 1917' de Florida' ya uzaktan yakından hiç benzemeyen And Dağları' nın doğu yamaçlarında kurmayı düşünmüştü..." Ancak yine Urgan' a göre bu proje gerçekleşseydi bile, bir yanıyla aşırı bireysel olan Lawrence, belirli bir insan grubuyla uzun süre kalamayacaktı büyük olasılıkla.


   Lawrence kısa ömrü boyunca hep kitaplarının geliriyle geçinebilmek istedi. Az parayla yetinmeye alışıktı. 1926' da yazdığı Return to Bestwood' da (Bestwood' a Dönüş) şöyle der:


   "Bir eve sahip olmak istemiyorum, toprağa da, otomobile de, bir yerlerde hisselere de. Servet istemiyorum, güvenilir bir gelir bile istemiyorum. Aynı zamanda, yoksulluk ve sıkıntı da istemiyorum. Beni hareketlerimde özgür bırakacak kadar paraya gereksinimim olduğunu biliyorum ve bu parayı küçük düşmeden kazanabilmek istiyorum."


   Lawrence ömrünün son dört yılında ancak bu isteğine kavuşabildi ve kitaplarının geliriyle rahat yaşayabilecek paralar kazanabildi.


   Ha evet. Şiir. Tozan Alkan çeviriyor, biz de okuyoruz.


Aklı Başında Bir Devrim

Bir devrim yaparsan keyif için yap
İğrenç bir ciddiyetle yapma
Ölümcül bir gerçeklikle yapma
Keyif için yap

İnsanlardan nefret ettiğin için yapma
Sadece yüzlerine tükürmek için yap

Para için yapma
Yap ve lanetle parayı

Eşitlik için yapma
Fazla eşitlik olduğu için yap
Eğlenceli olur elma arabasını devirmek
Ve elmaların yuvarlanıp gittiğini görmek

İşçi sınıfı için yapma
Hepimiz birer küçük aristokrat olalım diye
Firar etmiş neşeli eşekler gibi eğlenelim diye yap

Emeğin evrenselliği için yapma asla
İnsan zaten çalışmaktan bıkıp usanmış
Çalışmayı kaldıralım bitirelim köleliği
İş eğlenceye dönüşebilir hoşuna gider insanların ve sıkıcı olmaz artık
İşte böyle keyif için yapalım devrimi



Hiç yorum yok: